Ιούνιος του 2015, η πρακτική μου βελτιώνεται καθημερινά και η παραμονή μου
στην πρώτη σειρά, περίπου τέσσερα χρόνια, αρχίζει να αποδίδει. Σαφώς οι δύο
τραυματισμοί στα γόνατα μου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην μετέπειτα
προσέγγιση μου.
Ο πρώτος σχεδόν δεκαέξι χρόνια πίσω, το 2005, που ξεκίνησα με την Ashtanga Yoga, με έπεισε μαζί με την βοήθεια εμπειρότερων ασκούμενων, ότι το σύστημα ήταν ο υπεύθυνος. Ένα σύστημα σκληρό, δυνατό, απαιτητικό, για νέους ανθρώπους με δυνατά και ελαστικά σώματα, χωρίς άλλες υποχρεώσεις στην ζωή τους. Όλα αυτά χωρίς να αναλογιστώ ότι τότε ήμουν 26 χρονών και γυμναζόμουν ήδη από τα 15 μου! Με αυτές τις σκέψεις, δύο χρόνια μετά το 2007, αλλάζω είδος πρακτικής και αρχίζω τα “ποτ πουρί” μαθήματα, αυτά που δανείζονται τεχνικές από τα πάντα, σε κάνουν να νομίζεις ότι προοδεύεις, μέχρι να ανακαλύψεις ότι δεν κάνεις τίποτα. Έτσι όχι πολύ αργότερα, το 2009, αρχίζω να φλερτάρω με την ιδέα της επιστροφής μου στις ρίζες μου, στο σύστημα που με μάγεψε, και το 2011 ξαναγυρνάω στην Ashtanga, όπου και τραυματίζω πάλι το ίδιο γόνατο! Αυτή την φορά όμως, ενώ το πάθημα επαναλαμβάνεται, η αντιμετώπιση έχει αλλάξει, και ίσως για πρώτη φορά αναλαμβάνω την ευθύνη του τραυματισμού και αναλογίζομαι τι δεν πράττω σωστά, ή μάλλον τι πράττω και έχω αυτό το αποτέλεσμα. Η πεντάχρονη αποχή μου από το σύστημα με έμαθε ακριβώς αυτό που κάθε αποχή σε διδάσκει, να μην κάνεις αποχή, και όσο και εάν νόμιζα ότι προόδευα με τα “ποτ πουρί” που έκανα, την στιγμή που συνάντησα αυτό που κάποτε δεν ήξερα, βρέθηκα ξανά στο σημείο μηδέν, να μην γνωρίζω πως πρέπει να πράξω. Σήμερα, όλα αυτά μου φαίνονται απόλυτα λογικά, αφού στην πενταετή αποχή μου, αυτό που πραγματικά συνέβαινε ήταν η αποφυγή αντιμετώπισης του όποιου “προβλήματος” νομίζοντας ότι εάν θάψεις κάτι αυτό δεν θα βρει τρόπο να ξαναβγεί στην επιφάνεια!
Χρειάστηκα περίπου ένα χρόνο, δεκαέξι μήνες για την ακρίβεια, ώστε το γόνατο μου να ανακτήσει την λειτουργικότητα του και ταυτόχρονα να ξεπεράσω την φοβία του επανατραυματισμού, για να φτάσουμε στο καλοκαίρι του 2013, που τραυμάτισα το αριστερό γόνατο στην δεύτερη σειρά! Αυτή την φορά, έχοντας περισσότερη εμπειρία, η ανάληψη της ευθύνης έγινε αυτόματα, και όλη η διαδικασία ίασης πραγματοποιήθηκε μέσα σε έξι μήνες. Τα επόμενα δύο χρόνια πέρασαν ομαλά, ακούγοντας το σώμα μου, τις ανάγκες του, και η καθημερινή μου ευεξία σε σώμα και πνεύμα ήταν εμφανής, μέχρι το καλοκαίρι του 2015.
Εκείνη την περίοδο, δουλεύω εντατικά την δεύτερη σειρά, έχω περάσει από την διαδικασία της ολόκληρης πρώτης και σταδιακή πρόσθεση μίας με δύο asanas της δεύτερης, όπως με είχε διδάξει ο δάσκαλος μου. Το τελευταίο εξάμηνο κάνω καθημερινά σχεδόν δύο ώρες πρακτική, και είμαι έτοιμος να χωρίσω τις σειρές αφού φτάνω την μισή δεύτερη μαζί με την πρώτη. Μια μέρα, μετά το χαλάρωμα μου, καθώς σηκώνομαι από το πάτωμα, νιώθω έναν σπόνδυλο μου να πιέζεται περισσότερο από ότι οι υπόλοιποι. Αμέσως ψηλαφίζοντας την πλάτη μου, παρατηρώ ότι λίγο πιο πάνω από την μέση μου, στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, όντως ένας σπόνδυλος εξέχει αρκετά περισσότερο. Από την περίοδο των τραυματισμών, είχα αποκομίσει γνώσεις ανατομίας, αφενός γιατί ήθελα να βοηθήσω την ίαση, αφετέρου γιατί δεν ήθελα κάποιος ορθοπεδικός να με κατατάξει ως μη λειτουργικό, με μονόδρομο το χειρουργείο. Η σκέψη μου ήταν απλή “οι κινήσεις στο σώμα μου ελέγχονται από τον εγκέφαλο μου, χρειάζεται να αποκωδικοποιήσω και να τον εκπαιδεύσω εκ νέου, ώστε να κινεί το σώμα μου χωρίς προβλήματα”. Ένα χειρουργείο δεν θα με δίδασκε τι κάνω λάθος, εκτός εάν θα μπορούσε να επέμβει στις συνάψεις του εγκεφάλου μου! Παρόλο όμως που γνώριζα την ανατομία της σπονδυλικής στήλης, αρχίζω να έχω έντονες δεύτερες σκέψεις για την αναγκαιότητα τόσο υπερβολικών πίσω κάμψεων - εκείνη την εποχή νόμιζα ότι η Kapotasana για παράδειγμα είναι υπερβολική πίσω κάμψη. Από την άλλη, πέρα του εξογκώματος δεν είχα κανένα πόνο, ούτε περιορισμό κίνησης, ούτε γενικά καμία ένδειξη σοβαρού τραυματισμού.
Οι μέρες πέρναγαν και κάθε φορά η ιδέα βαθιά μέσα μου ότι μπορεί αυτές οι θέσεις να μην με ωφελούν με έκαναν ολοένα και πιο διστακτικό και αναβλητικό στην προσπάθεια τους, κάτι πολύ φυσικό αφού η πραγματική μου συγκέντρωση ήταν στο “έχω αμφιβολίες ότι με βοηθούν, ή πολύ χειρότερα μάλλον πιστεύω ότι με οδηγούν σε νέο τραυματισμό”. Ένα τραυματισμό που στο υποσυνείδητο είναι πολύ σοβαρότερος από αυτόν του γόνατος, από την στιγμή που είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον φόβο κάποιου είδους αναπηρίας. Σίγουρα να κουτσαίνεις δεν είναι επιθυμητό, αλλά ένα σοβαρό τραύμα στην σπονδυλική στήλη αμέσως δημιουργεί πολύ άσχημες εικόνες στην φαντασία μας. Το μόνο που με βοηθά να συνεχίζω είναι εκλογικευμένες σκέψεις, σε συνδυασμό με τον συνεχή εμπλουτισμό των γνώσεων μου στην ανατομία. Είναι πολύ σημαντικό καθετί άγνωστο, σκοτεινό, που αναπόφευκτα λόγω βιολογικού προγραμματισμού φοβόμαστε και αποφεύγουμε, να γίνεται δια μέσω των ενεργειών μας, γνωστό ρίχνοντας φως ώστε να εξαλείψουμε τον φόβο και να προχωρήσουμε. Έτσι εμβαθύνω στην ανατομία της σπονδυλικής στήλης, αριθμός σπονδύλων, σχήμα, ποιοι έχουν περισσότερη οστική πυκνότητα, μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, σύνδεσμοι που κρατούν όλα αυτά τα στοιχεία ενωμένα και δίνουν το καμπυλωτό σχήμα της, μυϊκός ιστός που παράγει κίνηση, είδη κινήσεων, νευρικό σύστημα, εμβιομηχανική σπονδυλικής στήλης. Προς μεγάλη μου έκπληξη, οι σύνδεσμοι όπως ο εμπρόσθιος επιμήκης σύνδεσμος (ALL), ο οπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος (PLL), οι μεσεγκάρσιοι και οι μεσακάνθιοι, πραγματικά αγκαλιάζουν και σταθεροποιούν την δομή της σπονδυλικής στήλης μη επιτρέποντας κινήσεις που ξεπερνούν τα ανατομικά της όρια. Όπως ανακάλυψα στα χρόνια που δεν είχαν έρθει ακόμα, το μειωμένο εύρος κίνησης που ένιωθα οφείλονταν αποκλειστικά σε μυικό περιορισμό και όχι σε σκελετικό.
Η εμπειρία όμως που αποκτιέται αφού επιλυθεί κάποιο αίνιγμα, την δεδομένη στιγμή πριν την επίλυση δεν μπορεί να βοηθήσει, διότι πολύ απλά δεν έχει αποκτηθεί ακόμα! Έτσι εκτός από την λογική, τις γνώσεις έρχεται η εμπειρία κάποιου άλλου πριν από εσένα που έχει διαβεί περίπου τον ίδιο δρόμο να δώσει κάποιες κατευθύνσεις που ίσως σε βοηθήσουν. Στην περίπτωση μου όμως συναντάω τον δάσκαλο μου σχεδόν ανά δύο χρόνια, και διστάζω να του επικοινωνήσω γραπτός το ζήτημα μου, μιας και το θεωρώ απίθανο να μου δώσει on-line απάντηση, χωρίς να είναι δίπλα μου ώστε να εκτιμήσει την κατάσταση. Αποφασίζω λοιπόν να καταφύγω σε αυτό που αποφεύγω, να συμβουλευτώ έναν ορθοπεδικό. Είτε από τύχη, είτε γιατί το προκάλεσα, στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός που βγάζω την ακτινογραφία ένας νέος γιατρός, ευθυτενής, κομψός και μαυρισμένος από τον ήλιο, με εξετάζει και επί λέξη μου λέει,
Ο πρώτος σχεδόν δεκαέξι χρόνια πίσω, το 2005, που ξεκίνησα με την Ashtanga Yoga, με έπεισε μαζί με την βοήθεια εμπειρότερων ασκούμενων, ότι το σύστημα ήταν ο υπεύθυνος. Ένα σύστημα σκληρό, δυνατό, απαιτητικό, για νέους ανθρώπους με δυνατά και ελαστικά σώματα, χωρίς άλλες υποχρεώσεις στην ζωή τους. Όλα αυτά χωρίς να αναλογιστώ ότι τότε ήμουν 26 χρονών και γυμναζόμουν ήδη από τα 15 μου! Με αυτές τις σκέψεις, δύο χρόνια μετά το 2007, αλλάζω είδος πρακτικής και αρχίζω τα “ποτ πουρί” μαθήματα, αυτά που δανείζονται τεχνικές από τα πάντα, σε κάνουν να νομίζεις ότι προοδεύεις, μέχρι να ανακαλύψεις ότι δεν κάνεις τίποτα. Έτσι όχι πολύ αργότερα, το 2009, αρχίζω να φλερτάρω με την ιδέα της επιστροφής μου στις ρίζες μου, στο σύστημα που με μάγεψε, και το 2011 ξαναγυρνάω στην Ashtanga, όπου και τραυματίζω πάλι το ίδιο γόνατο! Αυτή την φορά όμως, ενώ το πάθημα επαναλαμβάνεται, η αντιμετώπιση έχει αλλάξει, και ίσως για πρώτη φορά αναλαμβάνω την ευθύνη του τραυματισμού και αναλογίζομαι τι δεν πράττω σωστά, ή μάλλον τι πράττω και έχω αυτό το αποτέλεσμα. Η πεντάχρονη αποχή μου από το σύστημα με έμαθε ακριβώς αυτό που κάθε αποχή σε διδάσκει, να μην κάνεις αποχή, και όσο και εάν νόμιζα ότι προόδευα με τα “ποτ πουρί” που έκανα, την στιγμή που συνάντησα αυτό που κάποτε δεν ήξερα, βρέθηκα ξανά στο σημείο μηδέν, να μην γνωρίζω πως πρέπει να πράξω. Σήμερα, όλα αυτά μου φαίνονται απόλυτα λογικά, αφού στην πενταετή αποχή μου, αυτό που πραγματικά συνέβαινε ήταν η αποφυγή αντιμετώπισης του όποιου “προβλήματος” νομίζοντας ότι εάν θάψεις κάτι αυτό δεν θα βρει τρόπο να ξαναβγεί στην επιφάνεια!
Χρειάστηκα περίπου ένα χρόνο, δεκαέξι μήνες για την ακρίβεια, ώστε το γόνατο μου να ανακτήσει την λειτουργικότητα του και ταυτόχρονα να ξεπεράσω την φοβία του επανατραυματισμού, για να φτάσουμε στο καλοκαίρι του 2013, που τραυμάτισα το αριστερό γόνατο στην δεύτερη σειρά! Αυτή την φορά, έχοντας περισσότερη εμπειρία, η ανάληψη της ευθύνης έγινε αυτόματα, και όλη η διαδικασία ίασης πραγματοποιήθηκε μέσα σε έξι μήνες. Τα επόμενα δύο χρόνια πέρασαν ομαλά, ακούγοντας το σώμα μου, τις ανάγκες του, και η καθημερινή μου ευεξία σε σώμα και πνεύμα ήταν εμφανής, μέχρι το καλοκαίρι του 2015.
Εκείνη την περίοδο, δουλεύω εντατικά την δεύτερη σειρά, έχω περάσει από την διαδικασία της ολόκληρης πρώτης και σταδιακή πρόσθεση μίας με δύο asanas της δεύτερης, όπως με είχε διδάξει ο δάσκαλος μου. Το τελευταίο εξάμηνο κάνω καθημερινά σχεδόν δύο ώρες πρακτική, και είμαι έτοιμος να χωρίσω τις σειρές αφού φτάνω την μισή δεύτερη μαζί με την πρώτη. Μια μέρα, μετά το χαλάρωμα μου, καθώς σηκώνομαι από το πάτωμα, νιώθω έναν σπόνδυλο μου να πιέζεται περισσότερο από ότι οι υπόλοιποι. Αμέσως ψηλαφίζοντας την πλάτη μου, παρατηρώ ότι λίγο πιο πάνω από την μέση μου, στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, όντως ένας σπόνδυλος εξέχει αρκετά περισσότερο. Από την περίοδο των τραυματισμών, είχα αποκομίσει γνώσεις ανατομίας, αφενός γιατί ήθελα να βοηθήσω την ίαση, αφετέρου γιατί δεν ήθελα κάποιος ορθοπεδικός να με κατατάξει ως μη λειτουργικό, με μονόδρομο το χειρουργείο. Η σκέψη μου ήταν απλή “οι κινήσεις στο σώμα μου ελέγχονται από τον εγκέφαλο μου, χρειάζεται να αποκωδικοποιήσω και να τον εκπαιδεύσω εκ νέου, ώστε να κινεί το σώμα μου χωρίς προβλήματα”. Ένα χειρουργείο δεν θα με δίδασκε τι κάνω λάθος, εκτός εάν θα μπορούσε να επέμβει στις συνάψεις του εγκεφάλου μου! Παρόλο όμως που γνώριζα την ανατομία της σπονδυλικής στήλης, αρχίζω να έχω έντονες δεύτερες σκέψεις για την αναγκαιότητα τόσο υπερβολικών πίσω κάμψεων - εκείνη την εποχή νόμιζα ότι η Kapotasana για παράδειγμα είναι υπερβολική πίσω κάμψη. Από την άλλη, πέρα του εξογκώματος δεν είχα κανένα πόνο, ούτε περιορισμό κίνησης, ούτε γενικά καμία ένδειξη σοβαρού τραυματισμού.
Οι μέρες πέρναγαν και κάθε φορά η ιδέα βαθιά μέσα μου ότι μπορεί αυτές οι θέσεις να μην με ωφελούν με έκαναν ολοένα και πιο διστακτικό και αναβλητικό στην προσπάθεια τους, κάτι πολύ φυσικό αφού η πραγματική μου συγκέντρωση ήταν στο “έχω αμφιβολίες ότι με βοηθούν, ή πολύ χειρότερα μάλλον πιστεύω ότι με οδηγούν σε νέο τραυματισμό”. Ένα τραυματισμό που στο υποσυνείδητο είναι πολύ σοβαρότερος από αυτόν του γόνατος, από την στιγμή που είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον φόβο κάποιου είδους αναπηρίας. Σίγουρα να κουτσαίνεις δεν είναι επιθυμητό, αλλά ένα σοβαρό τραύμα στην σπονδυλική στήλη αμέσως δημιουργεί πολύ άσχημες εικόνες στην φαντασία μας. Το μόνο που με βοηθά να συνεχίζω είναι εκλογικευμένες σκέψεις, σε συνδυασμό με τον συνεχή εμπλουτισμό των γνώσεων μου στην ανατομία. Είναι πολύ σημαντικό καθετί άγνωστο, σκοτεινό, που αναπόφευκτα λόγω βιολογικού προγραμματισμού φοβόμαστε και αποφεύγουμε, να γίνεται δια μέσω των ενεργειών μας, γνωστό ρίχνοντας φως ώστε να εξαλείψουμε τον φόβο και να προχωρήσουμε. Έτσι εμβαθύνω στην ανατομία της σπονδυλικής στήλης, αριθμός σπονδύλων, σχήμα, ποιοι έχουν περισσότερη οστική πυκνότητα, μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, σύνδεσμοι που κρατούν όλα αυτά τα στοιχεία ενωμένα και δίνουν το καμπυλωτό σχήμα της, μυϊκός ιστός που παράγει κίνηση, είδη κινήσεων, νευρικό σύστημα, εμβιομηχανική σπονδυλικής στήλης. Προς μεγάλη μου έκπληξη, οι σύνδεσμοι όπως ο εμπρόσθιος επιμήκης σύνδεσμος (ALL), ο οπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος (PLL), οι μεσεγκάρσιοι και οι μεσακάνθιοι, πραγματικά αγκαλιάζουν και σταθεροποιούν την δομή της σπονδυλικής στήλης μη επιτρέποντας κινήσεις που ξεπερνούν τα ανατομικά της όρια. Όπως ανακάλυψα στα χρόνια που δεν είχαν έρθει ακόμα, το μειωμένο εύρος κίνησης που ένιωθα οφείλονταν αποκλειστικά σε μυικό περιορισμό και όχι σε σκελετικό.
Η εμπειρία όμως που αποκτιέται αφού επιλυθεί κάποιο αίνιγμα, την δεδομένη στιγμή πριν την επίλυση δεν μπορεί να βοηθήσει, διότι πολύ απλά δεν έχει αποκτηθεί ακόμα! Έτσι εκτός από την λογική, τις γνώσεις έρχεται η εμπειρία κάποιου άλλου πριν από εσένα που έχει διαβεί περίπου τον ίδιο δρόμο να δώσει κάποιες κατευθύνσεις που ίσως σε βοηθήσουν. Στην περίπτωση μου όμως συναντάω τον δάσκαλο μου σχεδόν ανά δύο χρόνια, και διστάζω να του επικοινωνήσω γραπτός το ζήτημα μου, μιας και το θεωρώ απίθανο να μου δώσει on-line απάντηση, χωρίς να είναι δίπλα μου ώστε να εκτιμήσει την κατάσταση. Αποφασίζω λοιπόν να καταφύγω σε αυτό που αποφεύγω, να συμβουλευτώ έναν ορθοπεδικό. Είτε από τύχη, είτε γιατί το προκάλεσα, στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός που βγάζω την ακτινογραφία ένας νέος γιατρός, ευθυτενής, κομψός και μαυρισμένος από τον ήλιο, με εξετάζει και επί λέξη μου λέει,
“Η σπονδυλική σου στήλη είναι σαν δεκάχρονου παιδιού κρίνοντας από την
απόσταση των σπονδύλων και την όψη των μεσοσπονδύλιων δίσκων, με τι
ακριβώς ασχολείσαι;”
“Κάνω yoga σχετικά εντατικά”, του απαντώ
“Καλά κανείς”, απαντά προς έκπληξη μου, και συνεχίζει
“Μόνο ο χαιρετισμός που κάνεις μπορεί να διατηρήσει σε άριστα επίπεδα την υγεία της σπονδυλικής σου στήλης μέχρι να γεράσεις”.
“Γιατρέ, οι έντονες πίσω κάμψεις θα μπορούσαν να μετατοπίσουν κάποιον σπόνδυλο κάνοντας κάτι σαν μοχλό;”
“Σε καμία περίπτωση, το σώμα μέρα με την μέρα προσαρμόζεται σε αυτό που του αναθέτεις, και λειτουργεί συνολικά την σπονδυλική στήλη.”
“Τότε πως πετάχτηκε αυτός ο σπόνδυλος;”
“Ο δωδέκατος θωρακικός σου; Εξείχε από την ημέρα που γεννήθηκες, απλά δεν το είχες παρατηρήσει. Συνέχισε να κάνεις αυτό που κάνεις, και το σώμα μαθαίνει, δες εμένα, κάνω κάθε μέρα surf και πονάω συνεχώς σε όλο το σώμα, αλλά είναι επειδή το χρησιμοποιώ όχι γιατί το τραυματίζω!”
“Κάνω yoga σχετικά εντατικά”, του απαντώ
“Καλά κανείς”, απαντά προς έκπληξη μου, και συνεχίζει
“Μόνο ο χαιρετισμός που κάνεις μπορεί να διατηρήσει σε άριστα επίπεδα την υγεία της σπονδυλικής σου στήλης μέχρι να γεράσεις”.
“Γιατρέ, οι έντονες πίσω κάμψεις θα μπορούσαν να μετατοπίσουν κάποιον σπόνδυλο κάνοντας κάτι σαν μοχλό;”
“Σε καμία περίπτωση, το σώμα μέρα με την μέρα προσαρμόζεται σε αυτό που του αναθέτεις, και λειτουργεί συνολικά την σπονδυλική στήλη.”
“Τότε πως πετάχτηκε αυτός ο σπόνδυλος;”
“Ο δωδέκατος θωρακικός σου; Εξείχε από την ημέρα που γεννήθηκες, απλά δεν το είχες παρατηρήσει. Συνέχισε να κάνεις αυτό που κάνεις, και το σώμα μαθαίνει, δες εμένα, κάνω κάθε μέρα surf και πονάω συνεχώς σε όλο το σώμα, αλλά είναι επειδή το χρησιμοποιώ όχι γιατί το τραυματίζω!”
Από εκείνη την μέρα η προσέγγιση μου για τις συγκεκριμένες asanas άλλαξε άρδην, μιας και επισφραγίστηκαν όλες οι εκλογικευμένες πρωταρχικές σκέψεις σε συνδυασμό με την βιωματική εμπειρία και τις γνώσεις ανατομίας.
Εκτός από αυτήν την προσωπική μου ιστορία θα ήθελα να μοιραστώ τον τόσο ευεργετικό πρώτο χαιρετισμό της πρακτικής της Ashtanga. Αποτελείται από εννιά συνολικά κινήσεις με αναπνοή, και η διάρκεια εκτέλεσης του είναι σχεδόν ένα λεπτό. Οι κινήσεις του σε συνδυασμό με συγκεκριμένη εισπνοή και εκπνοή, βάζει σε λειτουργία όλο το μυικό σύστημα, και ταυτόχρονα αποτελεί τόνωση για την καρδιά κρατώντας τους παλμούς της σε μέτρια προς χαμηλά επίπεδα. Θα χρειαστούν μόλις πέντε με δέκα λεπτά καθημερινά, για πέντε επαναλήψεις του ιδανικά κάθε πρωί, ακόμα και με διαλείμματα ενδιάμεσα σε κάθε επανάληψη εάν παρατηρώ αυξημένο καρδιακό παλμό, ώστε να ξεκλειδωθεί μια πραγματική δύναμη ευεξίας μέσα στην απλότητα των φυσικών κινήσεων.
δημήτρης
A4 με οδηγίες για τον χαιρετισμό :
Surya Namaskara A pdf
Σχετικό άρθρο :
Τεχνολογια ενάντια στην υγεία
